Vandaag moeten ze stemmen, 142.822.046 stemgerechtigde Brazilianen. Dat maakt dit land de op drie na grootste democratie ter wereld, na India, de Verenigde Staten en Indonesië.
Stemmen is een plicht voor Brazilianen van 18 tot 70 jaar oud, vanaf je 16e mag je stemmen als je wilt en vanaf je 70e ben je niet meer verplicht.
De stemlokalen openen om 8 uur ’ s morgens in de lokale tijd (Brazilië heeft vier tijdzones) en mensen mogen tot en met vijf uur ’s middags aansluiten in de rij om te stemmen.
Nergens ter wereld is het stemmen zo geautomatiseerd als in Brazilië: meer dan een half miljoen stemmachines maken dat de uitslag razendsnel bekend is (de eerste officiële resultaten al om zeven uur ’s avonds, Brasilia-tijd). Op sommige plaatsen wordt gebruik gemaakt van biometrische identificatie van de kiezer, daar moet je dus je vingerafdruk gebruiken om te kunnen stemmen.
Gemiddeld verblijft een Braziliaan slechts 1 minuut en 14 seconden in het stemhokje. Hij of zij hoeft namelijk alleen een nummer in te toetsen van de betreffende kandidaat: Dilma is nummer 13, Marina is nummer 40 en Aécio nummer 45, om maar wat voorbeelden te noemen.
Maar daarmee is de kiezer niet klaar: er moet ook een gouverneur gekozen worden van de 26 deelstaten en het federale district. En alle 513 federale parlementsleden, een derde van het totaal aantal senatoren, en de leden van de parlementen van de deelstaten. Er zijn in totaal 1709 politieke posten te verdelen, waarvoor bijna 25.000 kandidaten zijn.
Om op te vallen gebruiken sommigen bizarre kostuums en namen, zoals bijvoorbeeld Bin Laden (zie hier mijn reportage voor NOSop3 over dit fenomeen). Van al je favoriete kandidaten moet je dus het nummer onthouden, een spiekbriefje meenemen is daarom geen slecht idee. De Bin Laden die ik heb gesproken heeft bijvoorbeeld nummer 5186.
Gewoon op papier schrijven die cijferreeksen, want je mag geen mobiele telefoons of andere apparatuur meenemen in het stemhokje. Gezellig na het stemmen de kroeg in met je vrienden is niet overal mogelijk. Op de dag van de verkiezingen mag in de meeste Braziliaanse deelstaten namelijk geen alcohol worden verkocht. We willen natuurlijk geen dronken kiezers, die zouden bijvoorbeeld agressief kunnen worden en het kiesproces kunnen verstoren.
De politie mag rond de verkiezingen geen stemgerechtigde Brazilianen arresteren, tenzij de crimineel op heterdaad wordt betrapt. Om te voorkomen dat het op chaos uitloopt zijn er alleen al in Rio 30.000 agenten op de been.
Mijn staat São Paulo is het grootste kiesdistrict, hier gaan bijna 32 miljoen mensen stemmen. Het kleinste kiesdistrict is de staat Roraima in de Amazone, met nog geen 300.000 kiesgerechtigden.
Rest ons nog een laatste reeks feitjes: de peilingen. Dilma staat in de race om het presidentschap volgens Datafolha op 40%, Aécio staat inmiddels tweede, met 26%. En Marina, de ster van de afgelopen weken, is gezakt naar 24% (Hier kan je de radioreportage beluisteren die ik daarover maakte). Dat betekent dat we met vrij grote zekerheid kunnen rekenen op een tweede ronde, op 26 oktober.
Marc Bessems 